Rezerwat Pazurek - krótki wypad na Jurę

Jeśli szukacie Państwo pomysłu na krótki, niezbyt wymagający  spacer po Jurze - zapraszam do Rezerwatu Pazurek w gminie Olkusz.  Z myślą o turystach Nadleśnictwo Olkusz przygotowało  niezwykle urokliwą ścieżkę edukacyjną. Ma ona formę pętli  i około 5 kilometrów długości.  W sam raz dla rodzin z dziećmi.


Spacer po rezerwacie można rozpocząć z Dworca PKP w Jaroszowcu. By dostać się do trasy należy przejść podziemnym tunelem pod torami, kierować się w prawo i po chwili będzie wejście na szlak. Można też skorzystać z parkingu leśnego, który znajduje się przy drodze 783  Olkusz - Wolbrom pomiędzy Rabsztynem a Pazurkiem. Z tego parkingu prowadzi do rezerwatu niebieski szlak łacznikowy o długości 700 metrów.

Startując z Jaroszowca warto przy okazji zobaczyć z zewnątrz Małopolski Szpital Płuc i Rehabilitacji, który ma niezwykle oryginalną architekturę - dzieło wybitnego artysty/architekta Jana Koszyca Witkiewicza. Bydynek powstał w latach 30 XX wieku. Front budynku ma kształt harmonijki i jest prawie całkowicie przeszklony. Dzięki temu sale oświetlone są słońcem niemal przez cały dzień. Do szpitala można dojść bocznym wejściem, które znajduje się po drugiej stronie ulicy, na wprost Dworca PKP.


W okresie przedwojennym mieściło się tutaj zarządzane przez ZHP - prewentorium dla dzieci. Po wojnie utworzono tu Państwowe Sanatorium dla Dzieci. Z kolei na przełomie 1959/60 obiekt przekształcono w  sanatorium dla dorosłych. Więcej o szpitali na stronie  http://www.wschp.pl/

Rezerwat Pazurek  powstał w roku 2008, ma około 190 hektarów. Znajduje się na terenie Parku Krajobrazowego "Orlich Gniazd". Ze względu na dużą wartość przyrodniczą został objęty ochroną w ramach Europejskiej Sieci NATURA 2000.  

Trasa ścieżki jest bardzo urozmaicona. Nie brak tutaj ciekawych zespołów roślinnych oraz malowniczych skałek. Największe wrażenie bez wątpienia robią Zubowe Skały, które przypominają niemal skalne miasto. Zubowe Skały to zarazem najwyższy punkt Pazurka o wysokości 440,6 m n.p.m.

Skały, które możemy podziwiać w rezerwacie to oczywiście skały wapienne okresu górnojurajskiego. Powstały one w warunkach morskich, ze szczątków morskich organizmów. Mniej wiecej 150 milionów lat temu. Te, które możemy podziwiać w rezerwacie to wapienie skaliste, pozostałości dawnych bioherm gąbkowych.  Wapienie ulegają zjawiskom krasowym, które polegają na  niszczeniu, rozpuszczaniu skał w wyniku działalności wody. I to właśnie dzięki tym zjawiskom możemy podziwiać tak fantastyczny krajobraz na Jurze. 

Duże zróżnicowanie rzeźby terenu powoduje, że na terenie rezerwatu możemy zaobserwować wiele różnych zespołów roślinnych. Dominują jak łatwo zauważyć lasy bukowe. Możemy tu wyróżnić następujące rodzaje buczyn: kwaśną buczynę niżową, żyzną buczynę sudecką oraz ciepłoplubną buczynę storczykową. Ciekawostką rezerwatu jest występowanie na jego terenie jaworzyny górskiej z języcznikiem. U podnoża rezerwatu nie brak też lasów sosnowych.

Na terenie rezerwatu stwierdzono występowanie 290 gatunków roślin naczyniowych, w tym wielu rzadkich jak: języcznik zwyczajny, żywiec dziewięciolistny,  miesiącznica trwała, czosnek niedzwiedzi, wawrzynek wilczełyko, lilię złotogłów, czy orlik pospolity. Nie brak też storczyków. Występują tu buławniki (czerwony, wielkokwiatowy, mieczolistny), kruszczyki (rdzawoczerwony, szerokolistny), gnieźnik leśny oraz żłobik koralowy.

Języcznik zwyczajny (na zdjęciu powyżej) to niezwykle rzadka paproć. W Polsce występuje zaledwie na kilkudziesięciu naturalnych stanowiskach głównie w górach. Preferuje miejsca wilgotne i zacienione o mocno zasadowym podłożu (szczeliny skał, głębokie wąwozy). Dzięki wydłużonym, niepodzielnym liściom nie można pomylić go z żadną inną paprocią. Roślina zimozielona. Kiedyś wykorzystywano go do leczenia: padaczki, gruźlicy, biegunek, kaszlu, a także krwotokach.

Ciekawą rośliną, którą można spotkać w wielu miejscach rezerwatu jest miesiącznica trwała. Ma przepiękne jasnofioletowe kwiaty, które intensywnie pachną, zwłaszcza wieczorem. Ze względu na zapach i porę zapylania miesiącznica nazywana jest nocną panną. Kwiaty pojawiają się zwykle od kwietnia do czerwca.  Można ją spotkać w cienistych miejscach, na zboczach, w wąwozach czy osypiskach. Jesienią nasz wzrok przyciągają jej owoce,  tzw. judaszowe srebrniki czyli owalne, płaskie i przegrodzone wewnątrz cieniuteńką blaszką łuszczyny.  Robią one niesamowite wrażenie .

Trasa jest bardzo dobrze oznakowana, liczy 12 punktów. Na punktach umieszczono tablice edukacyjne przybliżające tematykę zwiazaną z  rezerwatem Pazurek.

Wybierajac się do Rezerwatu Pazurek można przy okazji odwiedzić zamek w Rabsztynie bądź pobliską Pustynię Błędowską.



Zapraszam do wspólnego zwiedzania Rezerwatu Pazurek i okolic

Agnieszka Lis - przewodnik jurajski

507 837 300